Do podstawowych funkcji przypisywanych religii należy zaliczyć rolę kompensacyjną, ale też i mowa o funkcji integrującej oraz światopoglądowej. To one są zdecydowanie najbardziej popularne, jednakże nie jedyne, kiedy chodzi o aspekt religijności jednostki. Psychologowie i teolodzy wyróżniają także tak zwaną funkcję terapeutyczną, a inaczej mówiąc – funkcję psychoterapeutyczną.
W zakresie psychologii wyróżnia się dziedzinę zwaną psychologią religii. Specjaliści zajmujący się tą sfera psychologii człowieka są zdania, że wraz z odbywaniem uroczystości religijnych, korzystaniem z rozmaitych działań kultowych w postaci modlenia się, spowiadania, bycia na ceremoniach itd., w człowieku dochodzi do wielorakich napięć emocjonalnych. Są to procesy, które pozwalają na to aby z jednej strony koncentrować się na wyłącznie pozytywnych emocjach, a z drugiej jednocześnie pozbywać się skutecznie tych złych, negatywnych. W ten sposób więc, człowiek religijny ma okazję do znacznie częstszego rozładowywania się niż osoba, która nie poczuwa się do bycia jednostką wierzącą. Należy też nadmienić, iż jest to coś podobnego do emocji ekstatycznych. Jest to katharsis, a więc nic innego jak oczyszczenie duchowe, na które szczególną uwagę zwracał już wieku temu starożytny filozof – Arystoteles. Wspomnijmy także o tym, że taką funkcje religii tu omawianej dostrzeżono lata temu. Nieprzypadkowo bowiem, właśnie poprzez charakteryzowaną religię i odniesienie się do wierzeń, starano się zażegnać światowe konflikty, próbując się jednoczyć na bazie religijności ludzkiej. Musimy wskazać więc zdecydowanie na psychoterapeutyczną rolę religii. Tyczy się zaś ta funkcja zarówno pojedynczych jednostek, jak i ogółu społeczeństw.